Çocuklarda meydana gelen geriye doğru burun akıntısı ya da yaygın kullanılan adıyla geniz akıntısı beraberinde öksürük ve boğazda kaşıntı gibi problemleri meydana getiren, yaygın görülen bir hastalıktır. Bu problemlere sebep olan geniz akıntısının ortaya çıkmasında en önemli sebep, mukus akıntısı oluşmasıdır.
Mukus, insan vücudunda, boğaz, geniz, burun, ağız gibi bölgelerin nemli kalması amacıyla üretilmektedir. Aynı zamanda zararlı birtakım oluşumların, vücut içerisinde yer edinmesini ve yayılmasını engellemek görevine sahip olan mukus, insan vücudunun hem savunması hem de dengesi açısından kritik bir yere sahiptir. Vücudun savunma ve dengeyi sağlamak amacıyla ürettiği bu sıvının fazla miktarda olması beraberinde geniz akıntısını getirmektedir.
Genizde oluşan bu fazla mukus akıntısı boğaza doğru inen ve rahatsızlık veren bir his meydana getirmektedir. Geniz akıntısı çoğunlukla, bağışıklık sisteminin zayıfladığı ve bu duruma bağlı olarak vücut direncinin zayıfladığı dönemlerde meydana gelen durumlardır. Vücut direncinin zayıflamasıyla geniz akıntısı meydana gelmesine sebep olan faktörler;
Çocuklarda meydana gelen şikayetlerin geniz akıntısına işaret olup olmadığını anlamak için belirtilerinin ne olduğunu bilmekte fayda vardır.
Geniz akıntısı burundan mideye doğru boğazdan inen bir akıntıyla kendini gösterir. Boğaz bölgesinde meydana gelen bu akıntı, gıcık hissi oluşturur ve boğazdan aşağı doğru inmeye devam ettikçe beraberinde kaşıntı hissi getirir. Çocuklarda kaşıntı ve gıcık hissi öksürüğü tetiklemektedir.
Geniz akıntısının boğazda gıcık ve kaşınma hissi oluşturmasıyla, vücutta kuru öksürük yoluyla kendini rahatlatma reaksiyonları görülür. Bu kuru öksürük durumları, özellikle gece yatarken daha çok meydana gelir. Çocuklarda genzi akıntısının en öncelikli etkisi, gece öksürükleri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Geniz akıntısının en bilindik belirtilerinden biri de boğazda ağrıya sebep olmasıdır. Akıntının yarattığı kaşıntı ve gıcıklık hissine karşı oluşan kuru öksürükler boğazı tahriş edebilir ve boğaz ağrıları ortaya çıkabilir. Çocuklarda gece gerçekleşen öksürük nöbetlerinin sebep olduğu boğaz tahrişi beraberinde boğaz ağrısını getirebilmektedir.
Geniz akıntısı, öksürükle beraber boğazda tıkanıklık ve balgam oluşumunu meydana getirebilmektedir. Burundan geriye doğru gerçekleşen bu akıntı tıkanıklık hissiyle birlikte çocukta mide bulantısına ve iştahsızlığa sebep olabilmektedir.
Mukus sıvısının orta kulak ile boğaz arasını tıkaması sonucunda, kulak enfeksiyonları gelişebilmekte ve bu enfeksiyona bağlı olarak birtakım komplikasyonlar gelişebilmektedir.
Geniz akıntısı burundan boğaza doğru akan bir yapıdadır. Boğaza doğru akan geniz akıntısı ani bir nefes alamama hissi meydana getirebilmektedir. Birkaç saniye içinde normale dönen ve ani gerçekleşen bu durum, geniz akıntısın belirtilerindendir.
Geniz akıntısı, burun bölgesinde meydana gelen akıntıyla hem bir tıkanma hem de boğazda kaşıntı hissi oluşturarak solunum kalitesini tehdit eder, bu durum baş ağrısını tetikler. Ayrıca sinüzit gibi durumlarda, burun bölgesine açılan kemikçiklerde oluşan mukoza sıvısının iltihaplanması baş ağrısına sebep olabilir.
Çocuklarda geniz akıntısına sebep olan durumlar, genelde vücut direncinin düşmesine sebep olan ve bu doğrultuda başka problemleri beraberinde getiren durumlardır.
Soğuk algınlığı gibi viral durumlar, genel olarak ani hava değişimlerinin yaşandığı ya da havaların soğuduğu geçiş dönemlerinde yaşanmaktadır. Soğuk algınlığıyla kendini gösterebilen bu viral enfeksiyonlar, geniz akıntısını da beraberinde getirmektedir. Geniz akıntısının ortaya çıkmasıyla beraber, bütün solunum yolları enfeksiyondan etkileneceği için, ağız kokusu ya da mide hastalıkları meydana gelebilmektedir. Bu bağlamda söyleyebiliriz ki, mevsim geçişleri, ani hava soğumaları gibi dış faktörler sonucunda, üst solunum yollarında enfeksiyon oluşumuna bağlı olarak geniz akıntıları ve beraberinde öksürük şikayetleri gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir.
Çocukların bağışıklık sistemi, yaşanan bu hava geçişlerine karşı daha hassas yapıda olacağından soğuk algınlığıyla beraber geniz akıntıları yaşama ihtimalleri daha yüksek olacaktır.
Sinüs dediğimiz yer, kafatasında yer alan ve burun bölgesine açılan kanallar halinde ilerleyen kemik boşluklarıdır. Bu kemik boşluklarında fazla biriken mukoza sıvısının sertleşip iltihap oluşturması durumunda sinüzit ortaya çıkmaktadır. Baş ağrısı ve mideye doğru inen geniz akıntısı şeklinde kendini gösteren bu durum, vücut direncinin daha çok zayıflamasına sebep olabilmektedir.
Çocuklarda sinüzit, baş ağrısı ve beraberinde mideye doğru ilerleyen geniz akıntısıyla huzursuzluğa, mide bulantısı ve iştahsızlığa sebep olabilmektedir. Burun akıntısının üzerine virütik bir enfeksiyon eklenmesi durumunda, burun akıntısı beraberinde yüksek ateşi getirmektedir. 10 günü geçen enfeksiyon durumlarının devam etmesi halinde ise, akut sinüzitten şüphelenilmektedir. Bu durumlarda çocukların, mutlaka antibiyotik tedavisiyle birlikte kısa süreli burun damlası kullanması önerilmektedir.
Alerjik reaksiyon sonucu oluşan geniz akıntısına alerjik rinit ya da halk arasında daha çok bilinen adıyla saman nezlesi adı verilmektedir. Burunda oluşan fazla mukoza sıvısının iltihaplı hale gelmesiyle kendini gösteren geniz akıntısı, daha çok bahar aylarında polenlerin oluşması ve artması sonucu meydana gelmektedir.
Çocuklarda geniz akıntıları alerjik nedenlerden dolayı ortaya çıkmaktaysa, ilk yapılması gereken şey çocukların yaşam ve aktivasyon alanlarının koşullarının düzeltilmesi olmalıdır. Bu gibi sorunlar yaşayan çocukların odalarında halı bulundurmamak, tüylü battaniye ya da yün yorgan gibi gereçleri kullanmamak etkili olabilmektedir. Ayrıca çocukların yaşam alanlarında nem olmamasına dikkat edilmelidir. Nem, burun tıkanıklığını arttıran bir faktördür. Bu açıdan özellikle alerjik reaksiyon gösteren ve geniz akıntısı bulunan çocukların yaşam alanlarında rutubet bulunmamasına dikkat edilmelidir.